خلاصه فصل 11

بررسی ارزش ها

ایفای نقش وآموزش خط مشی عمومی

در کلاس خانم لوری مشغول خواندن کتاب بسیار جالبی می شود که در شهری آتشفشان رخ میدهد 11نفر به کمک آنها می روندولی یک نفر ازآنهازنده می ماند.

         "بازدیدازکلاس هفتم مدرسه ای دریکی ازمناطق"

دونفرازدانش آموزان درزنگ تفریح برسروسابل ورزشی بایک دیگرمشاجره می کنندوبازی بی پایان می ماندآقای معلم که ازاین رفتاردانش آموزان خسته شده بودبنابراین ازفنی که درمباحثات درباره ی مسائل خانوادگی به کاربرده بوداستفاده کردوازدانش آموزان خواست که برای شناسایی انوع مسائل که پیش آمده تشکیل گروه بدهند

سپس امروز رادرنظرگرفتنددانش آموزان کارراازمشاجره برسرتحویل وسایل ورزشی آغاز کرده وسپس سایر مشاجرات راخلاصه می کنند.

دانش آموزان بایدموضع گیری درقبال مشاجرات رایادگیرند.

دانش آموزان به انتخاب پنج شش مسئله ای موافقت میکنندکه بحث کنند:

نوع اول:تقسیم کار،نوع دوم:تعیین اصولی برای انتخاب تیم ها،سوم:نکات دقیق بازی،چهارم پنجم و....

سپس معلم به هریک ازآنهایک نوع مسئله میدهد،دانش آموزان اولین مسئله رابحث درباره ی مقررات انتخاب میکنند کلاس همگی درباره ی ایجاد

 مقررات گفتگومیکنند(داخل یاروی خط خوردن توپ)نمایش شکل میگرد

دانش آموزان کسانی راکه دربازی طرف مقابل هم بودند برمی گزینند

ودرخلال ایفای نقش این دانش آموزان چنان درگیر مبحث می شوند

که گویی درموقعیت واقعی قراردارند،سرانجام برسریکدیگردادمی زنند.

معلم،دراین موقع،میگوید((تمام!))وبعدازدانش آموزان میخواهد آنچه را

گذشته است توضیح دهند.

نکته قابل توجهی که می توان دراینجااشاره کردداوری ورفتارمادرزمینه

ومکانی می باشدخواه درزمینه ی فوتبال یاحتی درزندگی به هر حال نحوه ی عمل خودرابراساس شرایط بایدوفق دادوبه این ترتیب می توان مهارت هایی راکسب کرد.

دانش آموزی باانجام بازی (بازیگری)درنقش هامیتوانندموقعیت های بسیاری رادرسطح زندگی تجربه کندوروابط انسانی رانیزکشف کند.

عده ای ازاین محققان راههای بسیاری دراین زمینه پیشنهادمیکنند،از

طرفی ایفای نقش دربعٌداجتماعی برای افرادامکان وهمراهی درموقعیت های اجتماعی رافراهم می کندودرواقع ایفای نقش ازطریق عمل به مسائلی می پردازدونمونه ای زنده ازرفتارآدمی رانشان می دهدوبسیاری

ازجمله شاگردان کمک می کنند که:

1ـ احساسات خودرادریابند.

2ـ بینشی نسبت به نگرش ارزش وادراکات خود به دست آورند.

3ـ نگرش ومهارت های مشکل گشایی خودرارشددهند.

4ـ موضوع درسی رابه طریق گوناگون کاوش کنند.

ازطرفی این برنامه ی آموزشی باعث میشود ایفای نقش به طورضمنی

طرفدارموقعیت یادگیری مبتنی برتجربه باشدومی توان موقعیت هایی نیز

 در زندگی مطرح کند،ازطرفی نقش دانش آموزبررفتارشان....

هر فردرسهم خاصی درارتباط باافرادـ موقعیت و...دارد.

ونظراتی گوناگون نیز نسبت به دیگران دارد،مثلافردی را غیر قابل اعتمادمیداندو...واین احساسات ازطرفی برنحوه ی تصمیم گیری افراد تاثیر دارد.

بخش هایی راکه افرادایفامیکنند،نقش می نامند.نقش"طرحی شکل یافته ازتداوم احساسات،کلمات ،اقدامات است نقش رفتارخاص وعادت یافته

درارتباط بادیگران"

مزایای ایفای نقش به کیفیت نقش وبخصوص به تحلیل پس ازآن بستگی

داردودانش آموزان برای درک بهترازایفای نقش بایدبه موقعیت هاوزمینه

های ایجادشده دقت کنند.

تمرین های زیادی برای اینکه دانش آموزبه ایفای نقش بپردازدلال بازی است.ایفای نقش به 9مرحله تقسیم می شود:

1ـ گروه بایدخودراسرگرم کند.

2ـ گزینش شرکت کنندگان.

3ـپردازش صحنه.

4ـ آماده بودن تماشاگران.

5ـ نمایش

6ـ بحث و ارزشیابی.

7ـ نمایش دوم.

8ـ بحث وارزشیابی دوباره.

9ـ تجارب مشارکت وتصمیم گیری ومهم ترین ویژگی این مراحل

جاذب بودن آن است.

برای اجرای نمایش باید کودکانی راانتخاب کردکه به نظردرمسئله آن قدر

عمیق شده اندکه درقالب نقشی خاص درآمده اند،یا کودکانی طرزفکرشان نیاز به کاوشگری دارد.

پردازش صحنه راکسانی راکسانی که طراح نقش هستندآماده می کنند.

آماده کردن مشاهده چنان که بتوانندنمایش راببیند تجزیه وتحلیل کنند،مفیدبودن یانبودن رفتار ایفاکنندگان نقش وتجارب جانشین برای

نمایش راتعیین کنند.

نمایش دادن:بازیگران نقش می گرند وخود رادرآن نقش باورمی کنند

به یکدیگرازروی واقع پاسخ می دهند.

ازایفای نقش نه انتظار میرودکه به صورت ساده بدون مساله درآیدنه

انتظارمی رودکه بازیگرنقش همواره بداندچگونه پاسخ دهد.

معلم زمانی اجازه ی اجرای نمایش رامیدهدکه رفتارپیشنهادشده روشن شخصیت نمایش معلوم مهارت رفتاری به تمرین درآمده درایفای نقش

وجودداشته باشد.

هدف نمایش،اول تنها،ایجادرویدادهاونقش هاست که می توان در نمایشات بعدی موردبررسی وتحلیل وکاردوباره قرردارد.

یکی ازوظایف معلم این است که نقش های دانش آموزان رابرایشان

تداعی کندوحتی یک معلم می توانداستارت کاوش وتحقیق یک دانش

آموز رابزندکه تحتحقیق وکاوش کندوآنهارادراین زمینه یاری کند

پرسش های یک معلم می تواندمشوق این باشد که بهدنبال مسئله ای بروند

وباحمایت وتاییدخودوظیفه ی جهت دهی راهم به عهده دارند.

پنج اصل مهم واکنش ها:

1ـ احساسات شاگردان رادرک کنند.

2ـ به سوالاتی که زمینه راایجادمیکندکه به دنبال مسائل بروند پاسخ بدهند.

3ـ باپاسخ کوتاه،شاگردان راازاحساسات خودآگاه می نمایند.

4ـ معلم بایدبگوید که برای ایفای نقش به درستی راه گوناگون وجوددارد.

5ـ بایدبفهمانندکه همیشه برای یک مشکل یک راه نیست وچندراه وجودداردو

تنهایک راه درست نیست.

مسئله ی ایفای نقش مسئله ای مهم است:

فیلم ها،داستان ها،قصرهامی توانندزمینه ایفای نقش رافراهم کند.

کتاب های مبتنی برمسئله،مثل:

1ـچسلر.

2ـ فاکس.

3ـ شافتل ها(دونویسنده)

ازالگوی نمایش اگراستفاده شود،می توان به بررسی مشکلاتی چون تعارض تضاد بین افرادـ روابط بین گروهای مختلف درراه های سخت

زندگی.

درنمایش افراد،مسائل زیررایادمی گیرند:

به دنبال خودودیگران،رهاکردن احساسات،درک خودودیگران،شناسایی

ارزش های بزرگ وکوچک فرهنگ،آموزش دادن ارزش ها،قبول کردن راه حل های گوناگون،توانایی مقابله بامسائل،ارزشیابی راه حل برای خودودیگران،کسب تجربه تازه.

ادامه در یادداشت بعدی